İktidarın eski devleti yenileştirme, derin devleti ve beraberinde eski devleti tedavülden kaldırma çabası uzun bir süredir devam ediyor. Mevcut iktidarın henüz tam anlamıyla bu eski ve derin yapılardan ülkeyi arındıramamış olsa da, önemli başarılar elde ettiğini görmekteyiz.
Vesayetlere karşı elde edilmiş önemli başarılar hepimizin malumu. Elbette bu oluşumların sonradan yeniden canlanmaması için kurumsal, anayasal ve hukuki alt yapılar noktasında henüz gerekli düzenlemeler tam anlamıyla yapılabilmiş değil.
Ancak iktidar bu konular da ciddi uğraşlar vermekte ve örneğin yargı paketleri gibi kanun reformlarıyla geçmiş dönemlere oranla önemli mesafeler kat ediyor. Örneğin 12 eylül dönemi ürünü daha bir çok kaldırılması ya da yeniden yapılandırılması gerekenkurum var Türkiye’de .
İktidarın tüm bu iyi niyetli bulduğum yeniden yapılanma çabalarına rağmen, ne yazık ki ‘’eski’’ ve ‘’derin devlet’’ yapısı dışında artık ciddiyuetle mücadele etmesi gereken bir de ‘’Paralel Devlet Sorunu’’ olduğu bugünlerde açıkça görülmekte.
Detaylara girmeden önce, öncelikle şu bahsettiğimiz tanımların ne anlamlara geldiğine kısaca değinelim.
Paralel Devlet
Burada sorun olarak adlandırdığım ve kamuoyunda da sorun olarak bilinen bu yapı, aslında Amerikalı tarihçi Robert Paxton tarafından icat edilmiş bir terim. Bilinenin aksine ‘’paralel devlet’’ aslında resmi ve meşru devletin bir parçası olmamakla birlikte, devletin hakim siyasal ve toplumsal ideolojisinin geliştirmek için faaliyet gösteren, çeşitli kuruluş, organizasyon, sivil toplum örgütü ve hatta inanç gruplarından oluşan bir kolleksiyon. Burada elbette paralel devlet yapılanmasının iyi bir şey olduğundan bahsetmiyorum.
Hemen burada belirtelim, bu yapılanma, Nazi Almanyası, Faşist İtalya, Sovyetler Birliği, İran ve Kuzey Kore gibi totaliter toplumlarda da oldukça yaygın ve gençlik örgütleri, eğlence kuruluşları, iş ve işçi kollektifleri veya sendikalarından oluşmakta.
Paralel Devlet yapılarının normalde mevcut iktidara ve devlete adındaki gibi paralel faaliyetler göstermeleri gerekirken, bizde ise bu yapıların kendilerini mevcut devlete ve iktidara ‘’alternatif’’ görerek faaliyet gösterdiklerini ve mevcut iradeyi yönetmek amacında olduğu görülüyor.
Derin Devlet
Derin Devlet ise Robert Paxton’un mevcut devlete destekçi olarak hizmet veren özellikteki Paralel Devlet tanım ve işlevinden farklı. Bu tanım, ya da başka bir deyişle yapı ‘’devlet içinde devlet’’ olarak da adlandırabileceğimiz ve çoğunlukla bir ülkenin siyasi elitlerinin ve sermaye gruplarının destekleriyle oluşturulmakta.
Genellikle asker ya da polis içerisindeki uzantıları ile birlikte siyasi iradeyi ve hatta ekonomiyi anti demokratik ve gayri resmi yollarla şekillendirme faaliyetlerinde bulunan yapı özetle bugün ‘’derin devlet’’ olarak adlandırabileceğimiz yapı.
Bu yapıların oluşumları, oluştukları dönemin koşullarına göre şekillenmekle birlikte, genelinin kendine has özel yargı ve infaz metodlarının oldukları bilinir. Faaliyetleri sizlerin de bildiği gibi elbette gizli olarak yürütülür.
Farklı teorilere göre de derin devlet yapılanması, hemen her devlette olması gereken ve göz önündeki devletin bir nevi görünmeyen yüzü olan, adeta emniyet sübabı niteliğinde bir oluşum, yapı, devlet felsefesi ve bir devlet için olmazsa olmazlardan.
Devam edecek...
Hoş Kalın
02 Mayıs 2013
@cngzkync